Met slimme eHealth-toepassingen kunnen COPD-patiënten zorg veilig thuis krijgen. Maar in welke mate leidt bijvoorbeeld telemonitoring daadwerkelijk tot meer zelfregie, betere kwaliteit van leven en minder zorgkosten? Dat wordt voor het eerst in Nederland onderzocht door een samenwerking tussen zorgverzekeraar Zilveren Kruis, het Deventer Ziekenhuis en softwareleverancier Luscii.
 
Onderzoeksinitiator en longarts Karin Groenewegen van het Deventer Ziekenhuis ontvangt van patiënten veel positieve reacties over telemonitoring. ‘Het Deventer Ziekenhuis volgt COPD-patiënten al een tijdje en patiënten vinden het fijn dat er op afstand altijd iemand meekijkt en patiënten zo inzicht krijgen in hun waardes. We staan open voor nieuwe vormen van zorg, maar het is wel belangrijk dat het nut ervan wetenschappelijk wordt onderbouwd. En dat we ook weten voor welk doel eHealth kan worden ingezet.’

Bewijs nodig
Het Deventer Ziekenhuis gebruikt het eHealth-platform van Luscii om deze patiënten op afstand te volgen. Dat gebeurt onder meer via vragenlijsten en thuismetingen. Patiënten kunnen al die informatie via een speciale app naar het ziekenhuis doorsturen. ‘In onze pilot kwamen patiënten nog altijd gewoon voor een artsbezoek naar het ziekenhuis. Wat je eigenlijk wilt met telemonitoring, is dat patiënten zelflerend worden. Dat ze hun eigen gegevens zien en meer inzicht krijgen in hun ziekte en wat ze zelf kunnen doen om beter te worden. Pas dan heeft eHealth echt zin’, benadrukt Karin Groenewegen. ‘Dan hoeven mensen minder naar het ziekenhuis te komen, neemt de kwaliteit van leven toe en kunnen zorgkosten mogelijk omlaag.’ 

Vergelijking
In het onderzoek dat nu gaat lopen, krijgt een aantal patiënten de Luscii-app op hun eigen telefoon of tablet. Daarmee worden meetgegevens bijgehouden (bijvoorbeeld: saturatie, gewicht en beweegpatroon). Door de longverpleegkundige of longarts kan op afstand worden ingegrepen als er veranderingen optreden. Na één jaar wordt gekeken in welke mate er verschillen zijn in zelfmanagement. Ook wordt gekeken of de kwaliteit van leven is toegenomen. Dat wordt vergeleken met de groep patiënten die deze app niet gebruikt.

Aangenamer
‘We weten dat het zeker voor COPD-patiënten belastend is om naar een ziekenhuis te komen. Daar willen we ze mee helpen en met onze app het leven aangenamer maken’, licht Daan Dohmen van eHealth-ontwikkelaar Luscii toe. ‘Uit niet-wetenschappelijke evaluaties blijkt dat veel patiënten het gebruik van de Luscii app prettig vinden. Tegelijkertijd is er ook discussie over het medische effect van eHealth. Juist daarom moeten we structureel onderzoeken wat die effecten zijn. Zo kunnen we aannames valideren en het concept doorontwikkelen, bijvoorbeeld door via aanpassingen in de app het zelflerend vermogen van patiënten te vergroten. Hoe kunnen we COPD-patiënten van nuttige informatie voorzien én zorgverleners in staat stellen ook thuis een virtuele vinger aan de pols te houden? Tegelijk past dit naadloos in de geweldige uitdaging waar we landelijk voor staan: met de juiste zorg op de juiste plek de zorg van de toekomst betaalbaar houden.’

Van wachtkamer naar woonkamer
Zorgverzekeraar Zilveren Kruis ondersteunt het onderzoek. ‘Wij willen samen met Deventer Ziekenhuis en Luscii de zorg dáár te brengen waar patiënten die willen ontvangen’, reageert directeur Zorginkoop Olivier Gerrits. ‘Dat wil zeggen: we maken de stap van wachtkamer naar de woonkamer. Met telemonitoring bij COPD-patiënten maken we dat mogelijk voor longpatiënten. Met de inzet van transformatiegelden gaat het ziekenhuis onderzoeken in welke mate eigen regie bijdraagt aan een verbeterde gezondheid. Ons streven is om in 2021 tien procent van de medisch specialistische zorg naar huis te brengen. Dit onderzoek is belangrijk om die stap te kunnen maken.’