Column: Het Ondoorzichtige Spel van Duurzaamheid Datum October 26, 2023

Daar zitten we dan, lieve lezers van Hanzestad.nl, opnieuw in de knoop met de hedendaagse paradox van duurzaamheid en kostenbesparing. Het lijkt erop dat we steeds in een financieel doolhof worden gestuurd, waar de belofte van een groener leven ons uiteindelijk een knauw in de portemonnee oplevert. Deze keer staan de zonnepanelen in de schijnwerpers, en ik kan niet anders dan mij verrassend maar ook verbazend uitspreken.

"Koop zonnepanelen voor een duurzame toekomst," klonk het advies hoopvol, en velen van ons gaven gehoor. Het was een nobele missie: de overstap maken naar duurzame energiebronnen, onze ecologische voetafdruk verminderen, én besparen op die torenhoge energierekening. Als kers op de taart werden velen van ons zelfs verleid door subsidies , belastingvoordelen en de salderingsregeling, wat het financiële plaatje nog aantrekkelijker maakte. Een win-win-situatie, zo leek het.

Echter, wederom zit er een gigantische adder onder het gras. Het is tijd om de schijnwerpers te richten op de schaduwkant van dit verhaal. Ik heb zelf ook zonnepanelen en heb me vaak afgevraagd waarom niet ieder gebouw dat in Nederland staat bedekt wordt met zonnepanelen in plaatst van al die weilanden vol te proppen met die dingen. Dan ben je klaar. Maar de zonnepanelenmaffia was iedereen een stap voor. En nu er voldoende zonnepanelen zijn verkocht komt het ontluisterende nieuws naar buiten dat huishoudens met zonnepanelen nu geconfronteerd worden met zogenaamde 'terugleveringskosten'. Vreemd want er wordt toch minder stroom afgenomen door al die zonnepanelen? De reden? De energiemaatschappijen zeggen dat ze de opgewekte elektriciteit niet kunnen terug leveren aan het stroomnet. Dus, eigenlijk zo logisch als wat, moeten de goedwillende burgers daarvoor opdraaien.

Ik ben geen technicus en ook geen econoom, maar het lijkt erop dat als je elektriciteit kunt afnemen van het net, je het ook weer zou moeten kunnen teruggeven? En voor die overcapaciteit hebben we toch batterijen? Het is alsof je een prachtig cadeau krijgt en dat je moet betalen voor het feestlint dat er omheen zit. Het voelt als een truc, een dubbelzinnige belofte van zowel duurzaamheid als kostenbesparing.

De teleurstelling zit diep. Burgers worden overgehaald om te investeren in een groenere toekomst, met de belofte van een winstgevend effect op de portemonnee. Maar nu blijkt dat we niet alleen financieel de tol betalen, maar ook moeten opdraaien voor de inefficiëntie van energiemaatschappijen. Het voelt als een slechte deal waarbij wij, de consumenten, met de gebakken peren blijven zitten, terwijl de grote spelers hun winsten blijven vergroten.
Het wordt hoog tijd dat we transparantie en eerlijke eisen stellen in dit duurzaamheidsspel. Laten we stoppen met het spelen van verstoppertje achter groene oplossingen die uiteindelijk meer kosten dan dat ze opleveren. Laten we in plaats daarvan de verantwoordelijke partijen aansporen om echt verandering te bewerkstelligen, in plaats van te profiteren van de goede bedoelingen van gewone mensen.

Dus beste mensen, voordat u de zonnepanelen op uw dak installeert, denk twee keer na. Vraag u zelf af of de beloofde voordelen echt zullen worden waargemaakt, of dat we weer het slachtoffer zullen worden van een groene façade. Duurzaamheid is geen spel, en het wordt hoog tijd dat we stoppen met het spelen ervan ten koste van de gewone burger. Het is tijd voor verandering, en die moet beginnen bij eerlijke en transparante oplossingen voor iedereen. Duurzaamheid is van ons allemaal en is geen economische melkkoe!

Rob de Jong